Jak powstaje ikona

Pisanie ikon to szczególny  rodzaj malarstwa, który ma swój konkretny język artystyczny i praktykę warsztatową. Wskazówki dotyczące sposobu malowania i przedstawiania postaci (typ stroju, symbolika kolorów, itp.) kształtowały się na przestrzeni wieków tworząc tak zwany kanon. Aby ikona była ikoną kanoniczną musi spełniać kilka warunków. Powinna być wykonana zgodne ze wskazaniami technicznymi dotyczącymi podobrazia oraz teologicznymi w odniesieniu do religii, musi bowiem przedstawiać świętych zgodnie z Ewangelią.

Ikona powinna być wykonana z trwałych i naturalnych materiałów "pochodzących od Boga". Naturalne materiały to takie, które pochodzą ze świata minerałów, roślin i zwierząt.

Deska lipowa,wzmocniona 
dębowymi szpongami

W swoich pracach jako podobrazie stosuję deskę lipową wzmocnioną poprzecznymi szpongami z twardego drewna bukowego lub dębowego. Na podobrazie naklejam za pomocą kleju króliczego naturalne lniane płótno.  Następnie płótno pokrywam 12 warstwami kredowo – klejowego gruntu. Poszczególne warstwy muszą dobrze wyschnąć, aby grunt nie popękał. Następnie całość jest dokładnie szlifowana do uzyskania idealnie gładkiej powierzchni.
Sposób przygotowania deski jest niezwykle istotny nie tylko ze względów technicznych, ale i również ze względów teologicznych. Deska symbolizuje rajskie drzewo oraz krzyż, na którym dokonało się Zbawienie świata. Naturalne lniane płótno to symbol oblicza Jezusa odbitego na płótnie. Pokrycie płótna wieloma warstwami kredowo – klejowego gruntu również ma swoje znaczenie:12 warstw symbolizuje 12 apostołów, spośród których najważniejsza jest warstwa 1 odnosząca się do Św Piotra, będącego opoką Kościoła: ,,Ty jesteś Piotr [czyli Skała], i na tej Skale zbuduję Kościół mój, a bramy piekielne go nie przemogą" (Mt 16.18).

Pigmenty mineralne

Kolejny krok to przeniesienie wizerunku na zagruntowane płótno oraz pokrycie powierzchni farbą- temperą jajeczną. Tempera składa się z naturalnych pigmentów mineralnych połączonych spoiwem z jaja kurzego i wytrawnego białego wina. W celu zakonserwowania spoiwa dodaję kilka kropel olejku goździkowego. Pokrywanie płaszczyzn kolorem zaczynamy od sankiru- ciemnego podkładu w kolorze oliwkowym, szarobłękitnym lub zielonkawym. Poszczególne warstwy kładzione są stopniowo od najciemniejszych do najjaśniejszych, co jest symbolem przechodzenia z ciemności do światłości. Na ikonach nie ma światła z zewnątrz, promieniuje ono zawsze z wnętrza postaci, a stopniowe rozświetlanie ma za zadanie wydobyć ją z mroku i ciemności.
Rysy twarzy przedstawianych postaci są wyraźne, twarze wydłużone. Najważniejsze są oczy, będące zwierciadłem duszy, usta wąskie, dalekie od zmysłowości. W ikonie wszystko ma swoje konkretne, symboliczne znaczenie. Bardzo ważnym elementem jest również użycie kolorów:

Złoty - jest najważniejszym z kolorów, symbolizuje  boskość i bliskość Boga.

Biel -symbolizuje światłość, jest kolorem objawienia. Białe bliki na twarzach świętych są symbolem wewnętrznego rozświetlenia, opromienienia Bogiem.

Czerwień –oznaka męczeństwa, ukrzyżowania, krwi baranka, która obmywa z grzechu. Symbolizuje również piękno, dobro i miłość.

Purpura - symbol władzy i dostojeństwa oraz bóstwa.

Niebieski - oraz wszystkie jego odcienie od błękitu po granat są w sztuce ikony symbolem Nieba.

Zieleń –odzwierciedla nadzieję i odrodzenie. Symbolizuje łaskę Ducha Świętego a także duchowe męstwo jakim obdarzeni zostali święci męczennicy.

Brąz – to kolor ziemi, gliny. Kolor ten oznacza wszystko to co ziemskie. Jednak łączony z innymi kolorami mówi o przenikaniu duchowej rzeczywistości do ziemskiej, oddając obraz przemienionego świata.

Ze względu na ogromne znaczenie  koloru złotego będącego symbolem boskości, nimby wokół twarzy postaci,  a także tła są zdobione złotem lub płatkami szlagmetalu.
Kolejny krok to opisanie ikony, czyli nadanie tożsamość postaci czy przedstawieniu. Napisy wykonuje się  w języku greckim lub staro-cerkiewno-słowiańskim z imionami świętych postaci lub objaśnieniami przedstawionych scen.
Na ikonie powinny też znaleźć się symbole charakteryzujące daną postać albo scenę z życia, dzięki czemu można ikonę odczytać.

Końcowym etapem pracy jest jej werniksowanie (po uprzednim procesie wysychania warstwy malarskiej). Całość zabezpieczam olifą. Olifa jest rodzajem werniksu na bazie oleju lnianego. Stosuje się ją w celu wydobycia większej głębi kolorów oraz zabezpieczenia malatury przed uszkodzeniami i działaniem czynników zewnętrznych. Ma również głębokie znaczenie teologiczne: jest symbolem namaszczenia Jezusa.

Poszczególne etapy pracy nad ikoną od momentu przygotowania deski, po położenia werniksu wymagają odpowiedniej ilości czasu Bardzo ważne jest to, aby ikony nie pisać w pośpiechu, lecz w skupieniu i z należytą dbałością i czcią, starając się jak najbardziej wnikliwie przekazać wartości teologiczne.